BEHANDELING DOOR RADIOTHERAPIE OF BRACHYTHERAPIE

Radiotherapie vernietigt kankercellen met bestraling. Er zijn twee manieren van bestralen:
– uitwendige bestraling;
– inwendige bestraling of brachytherapie.

Uitwendige bestraling

Radiotherapie in de behandeling van prostaatkanker heeft in het voorbije decennium een ware technologische revolutie doorgemaakt. De bestraling gebeurt doorgaans in kleine, dagelijkse fracties over een periode van 8 weken.

figuur 1

Bij een niet-uitgezaaide kanker is een hoge of geconcentreerde bestralingsdosis een absolute noodzaak. Hierbij moeten blaas en darmen goed beschermd worden.

Daarom maken we gebruik van ‘rotationele intensiteitsmodulatie’ (figuur 1), een computergestuurde techniek die elke keer naar de beste oplossing zoekt voor iedere individuele patiënt.

Zo komt de gewenste hoge dosis enkel terecht op het doelvolume (de kankercellen) en vrijwaren we zoveel mogelijk de omliggende organen.

figuur 2

Om dit millimeterwerk te kunnen verrichten, maken we gebruik van goudstaafjes. Deze minieme goudstaafjes van ongeveer een halve millimeter worden door de uroloog onder verdoving in de prostaat geplaatst. Dat gebeurt in dagkliniek.

Dankzij de ingeplante goudstaafjes is de prostaat altijd perfect zichtbaar en positioneert de bestraling zich volautomatisch en uiterst precies. (figuur 2)

Zo bekomen we een hoge genezingskans met een beperkt risico op bijwerkingen.

figuur 3

Ook de patiënt met een uitgezaaide kanker heeft baat bij deze technologische vooruitgang.
Mee dankzij de steeds groeiende mogelijkheden in de algemene behandeling van prostaatkanker, worden de langetermijnperspectieven van deze patiënten steeds beter en wordt ook lokale controle een belangrijk gegeven. Dit geldt voor de prostaat zelf, maar ook voor de plaatsen buiten de prostaat, voor zover die beperkt in aantal zijn en technisch behandelbaar. Hier spreken we van ‘stereotactisch ablatieve’ bestralingen.

Dit laat zich vrij vertalen als uitermate gerichte bestralingen (met dus beperkte kans op bijwerkingen) en een hoge lokale efficiëntie. Een typisch voorbeeld hiervan is de complexe bestralingstechniek nodig voor de bestraling van een uitzaaiing in de wervelkolom. (figuur 3)

Inwendige bestraling of brachytherapie

Naast uitwendige bestralingstechnieken kan de patiënt ook behandeld worden met brachytherapie, een inwendige bestraling.

Hiervoor wordt de patiënt onder narcose behandeld door de uroloog en de radiotherapeut samen. In de prostaat worden kleine radioactieve bronnen geïmplanteerd onder echo-geleiding. Die radioactieve bronnen geven dan over een periode van enkele maanden hun bestralingsdosis uitermate gericht af, gezien ze zich bevinden midden in de zieke prostaatklier. (figuur 4)